Η Microsoft θα διακόψει κάθε τεχνική υποστήριξη, ενημερώσεις ασφαλείας και επιδιορθώσεις για τα Windows 10 στις 14 Οκτωβρίου 2025. Παρά αυτό, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι περισσότεροι από τους μισούς χρήστες εξακολουθούν να παραμένουν στο λειτουργικό, ενώ μόλις το 1/3 έχει κάνει το βήμα προς τα Windows 11.
Στον επιχειρηματικό κόσμο η εικόνα είναι ακόμη πιο ανησυχητική, αφού σχεδόν 6 στους 10 εταιρικούς υπολογιστές συνεχίζουν με Windows 10. Ακόμη χειρότερα, ένα ποσοστό άνω του 6% εξακολουθεί να λειτουργεί με Windows 7, τα οποία δεν υποστηρίζονται ήδη από το 2020. Αυτό σημαίνει έκθεση σε σοβαρούς κινδύνους ασφαλείας και ασυμβατότητα με σύγχρονες εφαρμογές.
Η αγορά σήμερα
Σύμφωνα με στοιχεία διεθνών μετρήσεων, τα Windows 11 έχουν πλέον ξεπεράσει το 50% σε μερίδιο αγοράς, με τα Windows 10 να υποχωρούν κάτω από το 45%. Ωστόσο, η μετάβαση παραμένει αργή για πολλές επιχειρήσεις και μικρομεσαίες εταιρείες, οι οποίες συχνά δεν έχουν προϋπολογισμό ή διαθέσιμους πόρους για να ανανεώσουν άμεσα τον εξοπλισμό τους.
Παράλληλα, πολλοί χρήστες υποτιμούν τους κινδύνους και θεωρούν ότι «αφού ο υπολογιστής δουλεύει, δεν υπάρχει πρόβλημα». Στην πραγματικότητα όμως, η απουσία ενημερώσεων ασφαλείας σημαίνει ότι κάθε μήνα που περνάει αυξάνεται η έκθεση σε νέες απειλές.
Γιατί οι χρήστες καθυστερούν την αναβάθμιση;
Οι λόγοι είναι ποικίλοι:
- Το κόστος αγοράς νέου υπολογιστή ή αδειών.
- Ο φόβος για αλλαγές στη ροή εργασίας και τις συνήθειες.
- Οι απαιτήσεις συμβατότητας των Windows 11 (TPM, νεότεροι επεξεργαστές).
- Η λανθασμένη εντύπωση ότι ένα λειτουργικό μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιείται χωρίς κινδύνους, ακόμη και χωρίς υποστήριξη.
Για όσους δεν μπορούν να αναβαθμίσουν άμεσα, η Microsoft διαθέτει το πρόγραμμα Extended Security Updates (ESU), το οποίο προσφέρει έναν επιπλέον χρόνο βασικών ενημερώσεων με ετήσιο κόστος. Ωστόσο, αυτή είναι μια προσωρινή λύση και όχι μακροπρόθεσμη στρατηγική.
Οι πραγματικοί κίνδυνοι
Η παραμονή σε Windows 10 μετά τον Οκτώβριο του 2025 εγκυμονεί συγκεκριμένους κινδύνους:
- Αυξημένη ευαλωτότητα σε επιθέσεις: χωρίς ενημερώσεις, τα νέα exploits δεν θα διορθώνονται.
- Ασυμβατότητα με λογισμικό: πολλές εφαρμογές (π.χ. Microsoft 365) θα σταματήσουν να λειτουργούν κανονικά.
- Νομικοί κίνδυνοι: εταιρείες που τηρούν κανονισμούς ασφαλείας (GDPR, PCI DSS) μπορεί να θεωρηθούν μη συμμορφούμενες.
- Οικονομικές απώλειες: downtime, απώλεια δεδομένων και αυξημένα κόστη τεχνικής υποστήριξης.
Ο αντίκτυπος στις επιχειρήσεις
Οι επιχειρήσεις με καθυστέρηση στην αναβάθμιση εκτίθενται διπλά.
Πέρα από τους κινδύνους ασφαλείας, αντιμετωπίζουν και λειτουργικά εμπόδια:
- Περιορισμούς στη χρήση νέων εργαλείων.
- Μεγαλύτερο κόστος σε υποστήριξη legacy συστημάτων.
- Πιθανές βλάβες σε κρίσιμες εφαρμογές.
Μελέτες εκτιμούν ότι το συνολικό κόστος για επιχειρήσεις που επιμένουν να παραμένουν σε Windows 10 θα μπορούσε να φτάσει δισεκατομμύρια σε χαμένα έσοδα και έξοδα υποστήριξης.
Οδηγός μετάβασης σε Windows 11
Η μετάβαση δεν χρειάζεται να είναι βεβιασμένη, αλλά πρέπει να είναι στρατηγικά σχεδιασμένη:
- Έλεγχος συμβατότητας υλικού: το μεγαλύτερο μέρος των συστημάτων είναι ήδη συμβατό.
- Δημιουργία χρονοδιαγράμματος μετάβασης: ειδικά για επιχειρήσεις με πολλά τερματικά.
- Χρήση ESU όπου δεν είναι άμεσα εφικτή η αλλαγή.
- Εκπαίδευση χρηστών: ώστε να προσαρμοστούν στα νέα περιβάλλοντα.
- Ανακύκλωση παλαιού εξοπλισμού με προγράμματα trade-in ή ανακύκλωσης.
Το μέλλον
Αναλυτές εκτιμούν ότι η μετάβαση στα Windows 11 θα συνεχιστεί και μέσα στο 2026. Οι μεγάλες εταιρείες είναι πιο πιθανό να προχωρήσουν γρηγορότερα, ενώ οι μικρότερες θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο. Ωστόσο, το μήνυμα είναι σαφές: η αδράνεια ισοδυναμεί με κίνδυνο.
Συχνές Ερωτήσεις
Ποιες είναι οι εναλλακτικές αν δεν θέλω να αναβαθμίσω σε Windows 11;
Εκτός από τα Windows 11, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις που ίσως ταιριάζουν καλύτερα σε ορισμένους χρήστες. Για παράδειγμα, μπορείτε να στραφείτε σε λειτουργικά όπως Linux (Ubuntu, Fedora, Mint), που είναι δωρεάν και ασφαλή, ειδικά για χρήστες που θέλουν βασική χρήση (σερφάρισμα, γραφείο, εφαρμογές cloud). Επιπλέον, για πιο απαιτητικούς, υπάρχει και το macOS, αν το budget επιτρέπει την αγορά υπολογιστή Apple.
Πόσο κοστίζει η μετάβαση από Windows 10 σε Windows 11;
Αν ο υπολογιστής σας είναι ήδη συμβατός, η αναβάθμιση είναι δωρεάν. Αν όμως χρειαστείτε νέο hardware, τότε το κόστος εξαρτάται από τις ανάγκες σας. Ένας βασικός υπολογιστής για καθημερινή χρήση μπορεί να κοστίσει 400–600€, ενώ για πιο επαγγελματικές ανάγκες (π.χ. επεξεργασία βίντεο, CAD) μπορεί να φτάσει τα 1.000€+. Για επιχειρήσεις με δεκάδες υπολογιστές, το κόστος μπορεί να είναι σημαντικό, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι μικρότερο από την απώλεια δεδομένων ή τον χρόνο διακοπής λειτουργίας.
Υπάρχουν τρόποι να ενισχύσω την ασφάλεια αν συνεχίσω με Windows 10;
Αν και δεν συνιστάται, υπάρχουν πρακτικά βήματα για όσους θέλουν να παραμείνουν προσωρινά στα Windows 10:
- Εγκατάσταση αξιόπιστου antivirus με συχνές ενημερώσεις.
- Χρήση firewall και λύσεων anti-spam για προστασία email.
- Περιορισμός δικαιωμάτων χρήστη (να μη γίνεται καθημερινή χρήση με administrator account).
- Χρήση εικονικών μηχανών (VM) για δοκιμές και επικίνδυνες εφαρμογές.
- Τακτικά offline backups για αποφυγή απώλειας δεδομένων.
- Παρόλα αυτά, καμία λύση δεν υποκαθιστά τις επίσημες ενημερώσεις της Microsoft.
Πώς μπορεί μια μικρή επιχείρηση να οργανώσει σωστά τη μετάβαση;
Για τις ΜμΕ, η αναβάθμιση δεν είναι απλώς τεχνικό θέμα αλλά στρατηγικό. Μερικά βήματα που βοηθούν:
1. Απογραφή εξοπλισμού: Ποιοι υπολογιστές είναι συμβατοί με Windows 11; Ποιοι χρειάζονται αντικατάσταση;
2. Προγραμματισμός κόστους: Σταδιακές αγορές ώστε να μη γίνει απότομη επένδυση.
3. Εκπαίδευση προσωπικού: Σύντομες οδηγίες για τις αλλαγές στο περιβάλλον χρήσης.
4. Δοκιμαστικό στάδιο: Ξεκινάμε με λίγους υπολογιστές και επεκτείνουμε.
5. Εναλλακτικά συστήματα: Εξετάζουμε αν κάποιες θέσεις μπορούν να λειτουργήσουν με Linux ή cloud λύσεις.
Τι γίνεται με εξειδικευμένα προγράμματα που δεν τρέχουν σε Windows 11;
Αρκετές επιχειρήσεις βασίζονται σε custom λογισμικά (ERP, λογιστικά, βιομηχανικά). Αν αυτά δεν υποστηρίζουν Windows 11, τότε υπάρχουν λύσεις όπως:
- Εκτέλεση σε Virtual Machine με Windows 10 (σε απομονωμένο περιβάλλον).
- Επικοινωνία με τον κατασκευαστή για update ή migration.
- Αναζήτηση cloud-based εναλλακτικών που δεν εξαρτώνται από το λειτουργικό.
Έτσι, μειώνεται η ανάγκη για «παράταση ζωής» σε ένα λειτουργικό που έχει λήξει.
